جایزه معماری پریتزکر جایزه ای است که هر ساله توسط بنیاد Hyatt , برای بزرگداشت به یک معمار زنده داده میشود که آثارش ترکیبی از استعداد, بینش معماری و تعهد است. کسی که با آثارش توانسته جامعه بشری را به سوی پیشرفت هدایت کند و محیط زندگی افراد را با هنر معماری زینت کند.
جایزه پریتزکر در سال 1979 توسط Jay A. Pritzker و همسرش Cindy , تاسیس شد. هزینه این جایزه را خانواده پریتزکر متقبل میشود.
جایزه پریتزکر یکی از پرافتخارترین جوایز معماری است, طوری که خیلی از افراد آنرا جایزه نوبل معماری میدانند! این جایزه بدون توجه به ملیت, نژاد, اعتقادات و ایدئولوژی فرد و تنها بر اساس آثار او در معماری داده میشود.
برنده جایزه پریتزکر 100,000 دلار آمریکا, یک گواهی استناد و از سال 1987 به بعد یک مدال برنز نیز دریافت میکند که روی آن به زبان لاتین سه کلمه دوام, ابزار و زیبایی حک شده است. این کلمات از معمار روم باستان Vitruvius برگرفته شده اند. تا قبل از 1987 به جای این مدال برنز یک مجسمه از مجسمه ساز معروف, هنری مور (Henry Moore) به برنده اهدا میشد.
به گفته مدیر اجرایی موسسه اهدا جایزه پریتزکر, هر معمار با مجوزی میتواند بصورت شخصی خود را کاندیدای این جایزه کند تنها کافی است اثر خود را به همراه موارد ذکر شده در وبسایت این موسسه, تا قبل از 1 نوامبر هر سال برای موسسه مذکور ارسال نماید. همانطوری که در سال 1988 Gordon Bunshaft , خودش را کاندید کرد و برنده آن سال هم شد!
داور جایزه Pritzker معماری از 5 تا 9 متخصصی که در زمینه معماری, مدیریت, نشر آثار و فرهنگ حرفه ای شناخته میشوند, تشکیل میشود.
برنده این جایزه هر ساله در بهار انتخاب و معرفی شده و طی مراسمی جوایز وی اهدا میشوند.
اولین برنده زن جایزه پریتزکر معماری, زاها حدید, معمار انگلیسی عراقی الاصل بود.
همچنین جوانترین برنده این جایزه Ryue Nishizawa در سال 2010 با 44 سال سن بود.
در زیر لیست برندگان جایزه پریتزکر از سال 1979 تا سال 2011 را مشاهده میفرمایید:
1979: Philip Johnson (فیلیپ جانسون) – آمریکایی
1980: Luis Barragan (لوئیس باراگان) – مکزیکی
1981: Sir James Stirling (سر جیمز استیرلینگ) -انگلیسی
1982: Kevin Roche (کوین روشه) – ایرلندی
1983: Ieoh Ming Pei ( یو مینگ پی) – آمریکایی
1984: Richard Meier (ریچارد مایر) – آمریکایی
1985: Hans Hollein (هانس هولاین) – اتریشی
1986: Gottfried Bohm (گوتفرید بوهم) – آلمانی
1987: Kenzo Tange (کنزو تانگه) – ژاپنی
1988: Gordon Bunshaft (گوردون بانشفت) – آمریکایی (جایزه مشترک)
1988: Oscar Niemeyer (اسکار نیمایر) – برزیلی (جایزه مشترک)
1989: Frank Gehry (فرانک گهری) – کانادایی/آمریکایی
1990: Aldo Rossi (آلدو روسی) – ایتالیایی
1991: Robert Venturi (رابرت ونچوری) – آمریکایی
1992: Alvaro Siza Vieira (آلوارو سیزا) – پرتغالی
1993: Fumihiko Maki (فومیهیکو ماکی) – ژاپنی
1994: Christian de Portzamparc (کریستیان دپورتزآمپاک) – فرانسوی
1995: Tadao Ando (تادائو آندو) – ژاپنی
1996: Rafael Moneo (رافائل مونئو) – اسپانیایی
1997: Sverre Fehn (سور فهن) – نروژی
1998: Renzo Piano (رنزو پیانو) – ایتالیایی
1999: Norman Foster (نورمن فاستر) – انگلیسی
2000: Rem Koolhaas (رم کولهاس) – هلندی
2001: Herzog & de Meuron (هرتزوگ و دمویرون) – سوئیسی
2002: Glenn Murcutt (گلن مورکات) – استرالیایی
2003: Jorn Utzon (یورن اوتزان) – دانمارکی
2004: Zaha Hadid (زاها حدید) – انگلیسی/عراقی
2005: Thom Mayne (تام مین) – آمریکایی
2006: Paulo Mendes Da Rocha (پائولو مندز دا روشا) – برزیلی
2007: Richard Rogers (ریچارد راجرز) – انگلیسی
2008: Jean Nouvel (ژان نوول) – فرانسوی
2009: Peter Zumthor (پیتر زومتور) – سوئیسی
2010: Kazuyo Sejima (کازویو سجیما) و Ryue Nishizawa (ریو نیشیزاوا) – ژاپنی (جایزه مشترک)
2011: Eduardo Souto de Moura (ادواردو سوتو دمورا) – پرتغالی
2012: Wang Shu (ونگ شو) – چین
با یک نگاه ساده به این لیست خواهیم دید تقریبا تمامی معماران معروفی که آوازه جهانی دارند برندگان جایزه پریتزکر هستند. به همین دلیل افتخاری که نصیب معمار برنده این جایزه میشود برای همه واضح است.
سایت رسمی جایزه پریتزکر : http://www.pritzkerprize.com