یک آسمانخراش و یا ساختمان بلند چیست؟
چگونه میتوان یک ساختمان را آسمانخراش نامید؟
هیچ تعریف دقیقی برای یک آسمانخراش وجود ندارد که بگوید اگر ارتفاع ساختمان بیشتر از x متر بود آنگاه این ساختمان یک آسمانخراش است.
اما ساختمانها طبق دسته های زیر به عنوان ساختمان بلند در نظر گرفته میشوند:
1- ارتفاع نسبی در برابر محیط اطراف:
یعنی تنها ارتفاع ساختمان مهم نیست بلکه باید دید نسبت به محیط اطرافش در چه سطحی قرار میگیرد. مثلا یک ساختمان 14 طبقه شاید در شیکاگو و هنگ کنگ به عنوان ساختمان بلند در نظر گرفته نشود اما همین ساختمان در یکی از شهرهای اروپایی به عنوان یک ساختمان بلند دیده میشود.
2- نسبت ابعاد خود ساختمان:
مجددا در این دسته مشاهده میشود تنها ارتفاع ساختمان مهم نیست بلکه نسبت ابعاد ساختمان نیز نقش مهمی را بازی میکند. مثلا ساختمانهایی هستند که شاید ارتفاع چندان زیادی ندارند اما به دلیل کم بودن عرض ساختمان به نظر ساختمان بلند می آیند (ساختمانهای باریک). و برعکس ساختمانهایی وجود دارند که با وجود ارتفاع قابل توجهشان اما به دلیل اینکه عرض آنها زیاد است در نگاه اول شاید به نظر رسد ارتفاع چندان زیادی ندارند.
3- تکنولوژی ساختمانهای بلند:
اگر یک ساختمان تکنولوژی های آسمانخراشها را به دلیل ارتفاعش داشته باشد, مثلا تکنولوژی آسانسورهای پرسرعت برای انتقال عمودی بین طبقات و یا سیستم بادبندهای لازم آنگاه میتوان این ساختمان را به عنوان ساختمان بلند در نظر گرفت.
با اینکه دسته بندی ساختمانها بر اساس تعداد طبقات آنها برای تشخیص بلند بودن آنها به دلیل اینکه ارتفاع طبقات در هر ساختمان و با هر نوع کاربری ممکن است متفاوت باشد کار درستی نیست اما بطور معمول ساختمانهایی را که 14 طبقه و یا بیشتر (یعنی ارتفاع حدودی 50 متر) داشته باشند را ساختمان بلند مینامند.
ساختمانهای بسیار بلند (آسمانخراشها):
برای اینکه یک ساختمان بسیار بلند – آسمانخراش نامیده شود نیز نظرات گوناگونی وجود دارد. و با وجود اینکه امروزه ساختمانهایی با ارتفاع بیش از 800 متر قابل ساختن هستند اما در شروع سال 2010 تنها 42 ساختمان ساخته شده بودند که ارتفاعی بیش از 300 متر داشتند. به همین دلیل شاید منطقی باشد آسمانخراشها را ساختمانهایی دانست که ارتفاعی بیش از 300 متر داشته باشند.
چگونه ارتفاع یک ساختمان اندازه گیری میشود؟
به سه صورت ارتفاع ساختمانها را اندازه میگیرند:
1- ارتفاع تا بالاترین قسمت معماری:
یعنی اندازه گیری ارتفاع ساختمان از پایینترین قسمت ساختمان که در تماس هوای آزاد است (معمولا سطح خیابان) تا بالاترین قسمت ساختمان البته بدون در نظر گرفتن آنتنها و یا پرچم و دیگر وسایل مشابه.
2- بالاترین طبقه اشغال شده:
یعنی اندازه گیری ارتفاع ساختمان از پایینترین طبقه آن که در سطح زمین است تا بالاترین طبقه ی قابل استفاده ساختمان.
3- ارتفاع تا بالاترین نقطه ساختمان:
یعنی اندازه گیری ارتفاع ساختمان از پایینترین قسمت ساختمان که در تماس با هوای آزاد است (معمولا سطح خیابان) تا بالاترین قسمت ساختمان با درنظر گرفتن آنتنها و …
در وبسایت سیویلتکت ارتفاع ساختمانها به طریق سوم اندازه گیری میشود یعنی تا بالاترین نقطه موجود ساختمان.
تفاوت بین یک ساختمان بلند (آسمانخراش) با یک برج مخابراتی-نظارتی چیست؟
بطور معمول اگر سازه ای بیش از 50% ارتفاع آن توسط طبقات قابل استفاده اشغال شده باشد آنرا آسمانخراش میدانند.
ساختمان تک کاربری و ساختمان چند کاربری:
ساختمان تک کاربری به ساختمانی گفته میشود که 85% و یا بیشتر از آن برای یک نوع بهره برداری درنظر گرفته شود.
اما ساختمان چند کاربری ساختمانی است که دو و یا چند نوع بهره برداری از ساختمان انجام شود که هر کدام از آنها قسمت قابل توجهی از ساختمان را اشغال کنند.
اسکلت سازه:
استیل: ساختمانهایی که اسکلت فلزی دارند.
بتن: ساختمانهایی که اسکلت بتنی دارند.
کامپوزیت: ساختمانهایی که برای ساخت آنها از ترکیب استیل و بتن تواما استفاده شده است مثلا طبقات آن فولادی بوده اما هسته اصلی سازه بتنی است.
استیل/بتن: ساختمانهایی که یک قسمت فلزی بر روی قسمت بتنی آن قرار گرفته باشد و یا برعکس.
توجه:
1) اگر یک ساختمان فولادی و تیرهای فولادی طبقات بتنی داشته باشد به عنوان ساختمان فولادی در نظر گرفته میشود.
2) اگر یک ساختمان دارای ستونهای فولادی ولی سیستم کف بتنی (تیرهای بتنی) باشد آنگاه کامپوزیت در نظر گرفته میشود.