شهر زیرزمینی اویی – نوش آباد – در شمال کاشان (استان اصفهان) را میتوان یکی از عجایب معماری ایران زمین دانست. این شهر که در آب و هوای خشنی واقع شده است بدین دلیل نوش آباد نام دارد که یکی از اکاسره (ساسانیان) که از آن منطقه عبور میکرده به چشمه ای میرسد و آب آن چشمه در نظرش بسیار گوارا می آید. به همین دلیل دستور میدهد که در اطراف آن چشمه شهری ساخته شود و نام آن شهر انوشاباد قرار داده شود. که البته به مرور زمان انوشاباد به نوش آباد تبدیل میشود.
قبلا در سیویلتکت شهر زیرزمینی دیگری در جنوب استرالیا معرفی شده بود (اطلاعات بیشتر) که دلیل اصلی ایجاد آن در زیر سطح زمین فرار از گرمای فراوان منطقه بوده است. اما به گفته محققان دلیل اصلی بنا نمودن شهر زیرزمینی اویی فرار از آب و هوای خشن آن منطقه نبوده بلکه بیشتر به دلیل ناامنی منطقه بوده است. بدین ترتیب که با ایجاد این شهر زیرزمینی که توسط دالانهای تو در تو کل سطح زیر شهر به هم متصل شده بود, ساکنین میتوانستند برای مخفی شدن به آن پناه برده و توسط همین دالانها به قسمتهای مختلف شهر دسترسی داشته باشند.
عمق این شهر زیرزمینی از 4 متر تا 18 متر زیر سطح زمین است و فضاهای مختلف آن که توسط راهروهای باریک به همدیگر متصل شده اند علاوه بر اینکه نشانه هنر معماری مردمان این منطقه بوده, کمی عجیب و شاید حتی ترسناک نیز است.
برای دسترسی به این شهر زیرزمینی راه های متعددی وجود داشته که برخی از این راهها از داخل منازل بوده و برخی دیگر از محلهای تجمع مردم مانند قلعه خشتی که در مجاورت شهر است.
در شهر زیرزمینی اویی اتاقهای متعددی برای اسکان موقت ساکنین وجود داشته که ارتفاع این اتاقها حدودا 180 سانتی متر است.
معماری این شهر زیرزمینی به قدری زیرکانه بوده که برای رفتن به طبقات مختلف آن باید از طریق چاهکهایی از پایین به بالا حرکت کرد که این موضوع باعث میشود حتی اگر دشمنان به شهر زیرزمینی راه پیدا کنند ساکنین بتوانند از طبقات بالایی توسط سنگ و دیگر سلاحهایشان مانع راه یافتن آنها شوند. گفتنی است این شهر در سه طبقه ساخته شده است. همچنین بدلیل پیچ در پیچ بودن راهرو ها امکان دید مستقیم وجود نداشته و دشمنانی که به معماری آن آشنا نبودند ممکن بود در هر لحظه مورد هجوم ساکنین قرار گیرند.
بجز موارد ذکر شده ساکنین ترفندهای متعدد دیگری برای ترساندن دشمنان نیز در نظر گرفته بودند. یکی از این ترفندها ایجاد تله های فیزیکی متعدد در طول مسیر شهر زیرزمینی بوده است. به عنوان مثال یکی از این ترفندها کندن چاههای عمیق در وسط اتاقها بوده که با پوشاندن آنها توسط تخته سنگهای چرخان و خاک در تاریکی فضای زیرزمینی به سختی قابل تشخیص بوده اند. متجاوزان به محض قدم گذاشتن بر روی این تخته سنگهای چرخان به قعر چاه می افتادند.
علاوه بر این پیچیدگی راهروها و مشابه به نظر رسیدن آنها باعث میشد افراد ناآشنا در شهرزیرزمینی گم شده و نتوانند راه خود را تشخیص دهند.
یکی دیگر از شگفتی های این شهر زیرزمینی, نحوه تامین هوای آن بوده است. با وجود اینکه این شهر در عمق 4 الی 18 متری زمین حفاری شده اما بدلیل ایجاد چاهکهای غیرمستقیم هرگز کمبود هوا و اکسیژن در آن احساس نمیشود.
نوش آباد در 5 کیلومتری شمال کاشان قرار دارد.
برای بازدید از شهر زیرزمینی اویی نوش آباد توصیه میشود حتما همراه خودتون دوربین و چراغ قوه ببرید تا از زیبایی های آن لذت کامل ببرید.
برای مشاهده دیگر مطالب با موضوع دیدنی های گردشگری اینجا کلیک نمایید.