برج پیزا که یکی از معروفترین نمادهای کشور ایتالیا است, در شهر پیزا (Pisa) واقع شده است. فاصله این شهر از فلورانس (Firenze در زبان ایتالیایی و Florence در زبان انگلیسی) تقریبا یک ساعت با قطار است. شهر پیزا دارای دو ایستگاه مرکزی حمل و نقل عمومی است, یکی به عنوان ایستگاه اصلی که تمامی قطارهای بین شهری به آن میروند و دیگری ایستگاه کوچکتری که مخصوص قطارها و اتوبوسهای شهری است. به همین دلیل اگر از فلورانس به پیزا بروید, در ایستگاه مرکزی بزرگتر به نام Pisa Centrale باید پیاده شوید که تا خود برج پیزا بین 20 تا 30 دقیقه پیاده روی دارد. اگر از کوچه پس کوچه های اطراف برج پیزا عبور کنید, محوطه هایی قدیمی, عبورگاههایی باریک و البته جذاب از لحاظ معماری میتواند شما را مجذوب خود کند. خصوصا اگر به عکاسی علاقه داشته باشید. اما در مجموع مدت زیادی برای بازدید از شهر پیزا لازم نبوده و بیشتر توریستها تنها برای بازدید از محوطه خود برج پیزا به این شهر می آیند.
کاربرد اصلی این مکان در طول تاریخ گم شده است. برخی میگویند این مکان و چیدمان سنگها برای پرستش خورشید بوده است. برخی دیگر میگویند یک مکان شفا بخشی – یک محل برای دفن اجساد مردگان – یک تقویم بزرگ و … اما تمامی اینها نظریه هایی هستند که موافق و مخالفهای خود را دارند. اما چیزی که همگی را به حیرت در آورده است چگونگی جابجایی چنین سنگهای عظیم در حدودا 5000 سال پیش است.
شهر زیرزمینی اویی – نوش آباد – در شمال کاشان (استان اصفهان) را میتوان یکی از عجایب معماری ایران زمین دانست. این شهر که در آب و هوای خشنی واقع شده است بدین دلیل نوش آباد نام دارد که یکی از اکاسره (ساسانیان) که از آن منطقه عبور میکرده به چشمه ای میرسد و آب آن چشمه در نظرش بسیار گوارا می آید. به همین دلیل دستور میدهد که در اطراف آن چشمه شهری ساخته شود و نام آن شهر انوشاباد قرار داده شود. که البته به مرور زمان انوشاباد به نوش آباد تبدیل میشود.
” … و واقع شد که چون از مشرق کوچ می کردند، همواری ای در زمین شنعار یافتند و در آنجا سکنی گرفتند. و به یکدیگر گفتند: بیایید، خشتها بسازیم و آنها را خوب بپزیم.” و ایشان را آجر به جای سنگ بود، وقیر به جای گچ. و گفتند:” بیایید شهری برای خود بنا نهیم، و برجی را که سرش به آسمان برسد، تا نامی برای خویشتن پیدا کنیم ، مبادا برروی تمام زمین پراکنده شویم.” و خداوند نزول نمود تا شهر و برجی را که بنی آدم بنا می کردند، ملاحظه نماید. و خداوند گفت: “همانا قوم یکی است و جمیع ایشان را یک زبان و این کاررا شروع کرده اند، و الان هیچ کاری که قصد آن بکنند، از ایشان ممتنع نخواهد شد.” اکنون نازل شویم و زبان ایشان را در آنجا مشوش سازیم تا سخن یکدیگر را نفهمند.” پس خداوند ایشان را از آنجا بر روی تمام زمین پراکنده ساخت و از بنای شهر باز ماندند. از آن سبب آنجا را بابل نامیدند، زیرا که در آنجا خداوند لغت تمامی اهل جهان را مشوش ساخت. و خداوند ایشان را از آنجا بر روی تمام زمین پراکنده نمود”.
عهد عتیق، سفر پیدایش باب 11
شاید دارید فکر میکنید این نقل قول چه ارتباطی با برج بابل دارد اما جالب است بدانید این نقل قول دقیقا به همین برج (زیگورات) اشاره میکند. در حدود 600 سال قبل از میلاد مردم بابل به فکر ساخت برجی افتادند که تا آسمان (بهشت) برسد. هدف از ساخت این برج عظیم این بود که همه مردم را در آن جمع آوری کنند و با اینکار از پراکندگی مردم بر روی زمین جلوگیری کنند و همه یک زبان واحد داشته باشند. در حالیکه خداوند فرموده بود در زمین پراکنده گردید و هر قومی در جایی مستقر بگردد.
چنین باوری وجود دارد که خداوند از غرور مردم خشمگین گشت و هیچگاه ساخت این برج به اتمام نرسید. چنین شد که مردم پراکنده گشتند و هر قومی زبان خاص خودش را ساخت و رویای زبان واحد از بین رفت.
تا به اینجا این موضوع از روی باورها و عقاید بررسی شد اما این باورها و عقاید همانند باورهای جا افتاده دیگر یک جنبه واقعی نیز دارد.
در واقع طبق شواهد تاریخی برج بابل حقیقت داشته است اما مکان دقیق این برج عظیم معلوم نیست. بطور تقریبی گفته میشود که جایی در نزدیکی بین النهرین واقع شده بود.
تصاویری که در زیر از این برج میبینید توسط نقاشهای متعدد و بر اساس شواهدی موجود کشیده شده اند. همانطور که در بیشتر این تصاویر مشاهده میکنید این برج شکل ظاهری خانه موریانه داشته است. که این معماری به آن امکان مرتفع شدن برج را با مصالح پیش پا افتاده آن زمان میداده است. حال اینکه دلیل اصلی به اتمام نرسیدن این برج زیاده خواهی بشر در آن زمان بوده است و یا مشکلات دیگر هنوز مبهم است. اما به جرات میتوان گفت حتی تصور ساخت این بنای عظیم در آن زمان یک حماسه بزرگ بوده است!
ساخت سازه ای با پله های فراوان برای دسترسی به چشمه های عمیق در هند یکی از عجایب معماری این سرزمین است. این سازه ها که در زبان هندی “بادی” Bawdi و یا “بوآلی” Boali نامیده میشوند با داشتن مجموعه ای از پله ها با عرض کم امکان دسترسی به چشمه را فراهم میکنند.
اولین این سازه ها در 200 سال قبل از میلاد مسیح در غرب هند ساخته شد و جزو یکی از جاذبه های توریستی هند است. امروزه این سازه تنها در هند و برخی نقاط پاکستان دیده میشوند.
اما عمیقترین و بزرگترین این سازه که هنوز در وضعیت بسیار خوبی است “چند بااوری” (Chand Baori) است که در قرن نهم در Abhaneri, Rajasthan ساخته شده است.
این سازه دارای 3500 پله – 13 طبقه و عمق 30 متر است.
چند بااوری (Chand Baori) - هندپله های چند بااوری (Chand Baori) - هندچند بااوری (Chand Baori) - هند (سازه ای برای دسترسی به آب چشمه)قدیمی ترین معبد آب در هند
آلبوم کامل تصاویر:
چند بااوری (Chand Baori) – هند
پله های چند بااوری (Chand Baori) – هند
چند بااوری (Chand Baori) – هند (سازه ای برای دسترسی به آب چشمه)
پل ورسک در سال 1310 هجری شمسی توسط یک مهندس اتریشی به نام والتر اینگر ساخته شد.
این پل در درّهٔ ورسک در روستای ورسک عباس‌آباد، واقع در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر زیراب و۸۵ کیلومتری شهر قائمشهر در محور فیروزکوه قرار دارد؛ و راه آهن سراسری تهران ـ شمال را به هم متصل میکند. این پل دو کوه عظیم و سخت‌گذر عباس‌آباد را به یکدیگر اتصال میدهد.[1]
پل ورسک
این پل در زمان رضا شاه ساخته شده است. نقل است در آن زمان به دستور رضا شاه مهندس طراح این پل یعنی والتر اینگر پس از تکمیل پل و آماده شدن آن برای عبور اولین قطار به همراه خانواده اش در زیر این پل ایستادند تا اگر پل ریزش کرد اولین کشته های این حادثه وی و خانواده اش باشند. این پل با تضمین 70 ساله ساخته شد و اکنون پس از حدود 80 سال که از عمر آن میگذرد هنوز باپرجا و ایمن است.
پل ورسک یک شاهکار مهندسی است که شهرت جهانی دارد. این پل در دوران جنگ جهانی دوم به نام پل پیروزی معروف گشت.
در برخی مراجع به اشتباه گفته شده است که نام ورسک بر روی این پل به این دلیل گذاشته شده است که یکی از مهندسان آلمانی آن چنین نامی داشته است اما در واقع ورسک نام قریه ای در قسمت شمالی این پل است که در زمان ساخت آن متشکل از 20 خانوار بود.
مشخصات فنی پل ورسک سوادکوه:
به طور معمول برای پلهای متصل کننده دو کوه از سیستم قوسی (ARCH) استفاده میشود زیرا در این نوع پلها هر پایه پل بر روی یکی از کوهها قرار داده شده و با کمک قوس ایجاد شده تنش وارده بر پل به پایه ها منتقل میشود. زیرا قرار دادن پایه در وسط پل به دلیل ارتفاعی که از زمین (دره) دارد به هیچوجه اقتصادی نیست (و شاید در برخی موارد اصلا عملی نباشد). به طور میانگین پلهای قوسی دهانه بین 40 تا 500 متر دارند که البته مواردی از این پلها هستند که دهانه هایی بسیار بزرگتر از این رقم دارند اما بازه میانگین آن در همین حدود است. البته باید دقت کنید. با این توضیحات کوتاه درباره پلهای قوسی به مشخصات فنی پل ورسک میپردازیم:
طول دهانه قوسی این پل 66 متر و طول کلی آن 73.2 متر است. این پل از ملات سیمان و شن شسته شده و آجر ساخته شده است و جالب است بدانید در ساخت این پل از هیچگونه آرماتور استفاده نشده است (در واقع این پل از بتن غیر مسلح بنا شده است). هزینه ساخت این پل در آن زمان حدود 2 میلیون و 600 هزار تومان بود. در حال حاضر قطارهای تهران – ساری و تهران گرگان روزانه 4 بار از روی این پل میگذرند.
جریانات جنگ جهانی دوم:
در دوران جنگ جهانی دوم در سال 1943 که احتمال میرفت متفقین به ایران حمله کنند هیتلر نامه ای به رضا شاه فرستاد که در آن از رضا شاه خواسته بود برخی از قسمتهای راه آهن ایران را با بمب تخریب کند (پل ورسک نیز جزو این قسمتها بود) تا متفقین نتوانند از راه آهن برای کمک به استالینگراد استفاده کنند. و همچنین در این نامه قول داده شده بود که پس از پایان جنگ به پاس زحمات رضا شاه این قسمتها توسط آلمانی ها بهتر از گذشته ساخته میشوند. رضا شاه با تاکید بر این موضوع که ایران عضو کنوانسیون ژنو بوده و در این جنگ نیز اعلام بی طرفی نموده است گفت هیچ کشوری حق ورود به خاک ایران را ندارد.
آرامگاه طراح اتریشی این پل – والتر اینگر – در نزدیکی این شاهکار تاریخیش قرار گرفته است.
برج ناقوس پیزا (برج کج پیزا) در شهر پیزا در ایتالیا واقع است. این برج محل ناقوس های کلیسای جامع این شهر است که البته مدتها بعد از خود کلیسا به اتمام رسید. به همین دلیل این برج سومین سازه از لحاظ قدیمی بودن در میدان کلیسای جامع شهر پیزا است. یعنی بعد از خود کلیسا و تعمیدگاه.
برج پیزا - ایتالیا
طول این برج 55.86 متر از طرف پایین آن و 56.70 متر از طرف بالای آن است. یعنی دو طرف این برج 0.84 متر تفاوت ارتفاع دارند. عرض دیوارها در پایه برج 4.09 متر و در بالای برج 2.48 متر است که وزن این برج را به 14500 تن رسانده است. به طور دقیق این برج دارای 296 پله است.
در حال حاضر این برج با زاویه 3.99 درجه مایل است که یعنی بالاترین قسمت این برج 3.9 متر انحراف دارد.
ساخت این پل به دلیل کج شدنش همراه با مشکلات زیادی بوده که باعث شد تا آن در سه مرحله و در طول 166 سال ساخته شود.
ساخت طبقه اول آن در تاریخ 3 اوت 1173 شروع شد. در سال 1178 که ساخت برج تا طبقه سوم پیش رفته بود کج شدن آن شروع شد. این کج شدن به دلیل جنس خاکی است که این برج بر روی آن ساخته شده است. به دلیل اسفنجی بوده این خاک به مرور زمان این برج در آن فرو میرود و چون یک طرف آن زودتر از طرف دیگر فرو میرود باعث مایل شدن آن شده است. به دلیل این مشکل و همچنین به دلیل جنگهایی که در این تاریخ این شهر مشاهده کرد ساخت برج پیزا متوقف شد.
در سال 1272 ادامه ساخت این برج آغاز گشت. به دلیل مایل بودن برج, مهندسان یک طرف آن را بلندتر از طرف دیگر ساختند که این موضوع باعث شده برج پیزا در واقع یک منحنی بسیار کند باشد. دوباره عملیات ساخت این برج در سال 1284 متوقف شد. اینبار به دلیل شکست پیزایی ها در نبرد ملوریا بود.
سرانجام در سال 1319 طبقه هفتم برج و در سال 1372 اتاق ناقوس آن (طبقه هشتم) تکمیل شد. هفت ناقوس در این برج گذاشته شد که هر کدام برای یک نت اصلی موسیقی در نظر گرفته شده بودند.
ناقوس اول: قالبگیری شده در سال 1654 با وزن 3620 کیلوگرم
ناقوس دوم: قالبگیری شده در سال 1572 با وزن 2462 کیلوگرم
ناقوس سوم: قالبگیری شده در سال 1720 با وزن 1448 کیلوگرم
ناقوس چهارم: قالبگیری شده در سال 1473 با وزن 300 کیلوگرم
ناقوس پنجم: قالبگیری شده در سال 1262 با وزن 1014 کیلوگرم
ناقوس ششم: قالبگیری شده در قرن 14ام و دوباره در سال 1501 با وزن 1000 کیلوگرم
ناقوس هفتم: قالبگیری شده در سال 1606 و دوباره در سال 2004با وزن 652 کیلوگرم
برج ناقوس پیزا
در بین سالهای 1990 تا 2001 مهندسان مشغول عملیات مقاوم سازی برج پیزا شدند. به همین دلیل در این بازه بازدید از این برج ممنوع بود و اما بعد از اتمام این عملیات مجددا بازدید از برج پیزا در سال 2001 آزاد اعلام شد.
در زمان قرن اول میلادی رم یک امپراطوری بسیار قدرتمند بود. محدوده این امپراطوری از شرق تا دریای خزر و از شمال تا جزایر بریتانیا و از جنوب تا شمال آفریقا بود.
بناهای روم باستان
رومی ها برای متصل کردن شهرهایشان به یکدیگر اقدام به ساخت جاده هایی با سطح سخت کردند و توسط قناتها آب از چشمه های موجود در کوه به شهرها میرساندند.
کالاهای تجملی از همه نقاط جهان به بندر بزرگ رم ارسال میشد. در این زمان حتی ساختمانهای کوچکی در رم ساخته شده بودند که در آنها از پنجره های شیشه ای استفاده شده بود.
رومی ها زمان آزاد خود را با مشاهده بازی ها و مسابقات ورزشی از قبیل ارابه سواری و … پر میکردند و در حمام های عمومی جمع میشدند برای گفت و گو و آرامش. امپراطور وقت برای راضی نگه داشتن مردمان به مهندسان خود دستور ساخت ساختمانهایی از بتن را داد که مردم میتوانستند در آنها جمع شوند و به خوشگذرانی بپردازند. در این ساختمانها مجسمه های بسیار زیادی از موزاییک و مرمر وارداتی ساخته شده بود.
و اما بناهای معروف رومی:
1- Pont du Gard :
Pont du Gard (پنت دو گارد)
Pont du Gard (پنت دو گارد) قسمتی از قناتی است که آب را از چشمه کوه برای حمام ها و خانه ها در Nimes فرانسه که در آن زمان یک شهر رومی بود انتقال میداد. کانال آب تقریبا در تمام مسیری که قنات از بین کوه ها و دره ها میگذشت تراز بود.
2- Colosseum :
کولوسئوم (Colosseum)
کولوسئوم (Colosseum) با 50000 نفر ظرفیت ساخته شده از معابر طاق بتنی بود که توسط پله ها امکان دسترسی داشت.
هر کدام از تماشگران میتوانستند در کمتر از 5 دقیقه کولوسئوم را توسط خروجی هایی با نام vomitoria ترک کنند. از این بنا به منظور های متفاوتی استفاده میشد که معروفترین آنها نبرد گلادیاتورها با شیرهایی بود که توسط درهای مخفی به میدان وارد میشدند.
3- Baths of Caracalla :
حمامهای کارکالای - Baths of Caracalla
امپراطور کارکالای این حمام ها را بین سالهای 211 و 217 میلادی در رم ایتالیا ساخت.
باغچه هایی به همراه زمین های ورزشی و سالنهای سخرانی و کتابخانه ها ساختمان اصلی حمام های کارکالای را احاطه کرده بودند. تقریبا حدود 16000 نفر همزمان میتوانستند از استخرها, سونا و حمامهای آب گرم استفاه کنند.
4- Sauna :
سوناهای روم باستان
مردم بر روی ردیفهای صندلی ساخته شده مینشستند و از سونا استفاده میکردند. سونا توسط هوایی که بوسیله آتش در زیرزمین گرم میشد کار میکرد. این هوا از لوله هایی که در زیر زمین و در داخل دیوارها تعبیه شده بود عبور میکرد و باعث گرم شدن محیط میشد.
پانوشت: رومی ها بتن خود را با مخلوطی از لیمو, آب و گرده های آتشفشانی که بر روی سنگ خورده ها ریخته میشد می ساختند. آنها دو دیوار از سنگ و یا آجر میساختند سپس فضای بین آنها را با این بتن پر میکردند.
برج هرکول یک فانوس دریایی باستانی است که بر روی یک شبه جزیره در حدود 2.4 کیلومتری مرکز لاکرونیا ، گالیسیا،(Coruña, Galicia)در شمال غربی اسپانیا واقع شده است.
فانوس دریایی هرکول اسپانیا
لغت Coruña ) Corunna) گفته میشود از کلمه ستون باستان آمده است.
این سازه 55 متر ارتفاع دارد و به ساحل آتلانتیک شمالی اسپانیا دیدبانی دارد.
عمر این فانوس دریایی در حدود 1900 سال است که البته در سال 1791 بازسازی شده است.
برج هرکول اسپانیابرج هرکول یک فانوس دریایی باستانی است که بر روی یک شبه جزیره در حدود 2.4 کیلومتری مرکز لاکرونیا ، گالیسیا،(Coruña, Galicia)ر شمال غربی اسپانیا واقع شده است. کلمه Coruña ) Corunna ( گفته میشود از کلمه ستون باستان آمده است.این سازه 55 متر است و به ساحل آتلانتیک شمالی اسپانیا دیدبانی دارد.عمر این فانوس دریایی در حدود 1900 سال است که البته در سال 1791 بازسازی شده است.
