کشور هلند را میتوان یکی از موفق ترین کشورها در برنامه ریزی حمل نقل عمومی و زیرساختهای مربوطه دانست. سیستم راه آهن شهری (tram) و بین شهری (train) هلند متشکل از شبکه های خطوط راه آهنی بسیار پیچیده و در عین حال منظم است. پیشبینی زمان رسیدن قطارهای شهری و بین شهری هلند بسیار دقیق محاسبه شده و بر روی تابلوهای هوشمند (همچنین بطور همزمان بر روی سایت اینترنتی بصورت آنلاین) برای اطلاع مسافرین به نمایش در می آید. این سیستم به قدری دقیق و کنترل شده است که بطور میانگین تنها کمتر از 1 دقیقه خطا در پیشبینی ها وجود دارد. همچنین تاخیر یا تعجیل در زمان حرکت قطارها به ندرت پیش می آید.
کنترل خطوط راه آهنی که در برخی نقاط آن روزانه بیش از 500 قطار عبور میکنند, علاوه بر خطوط راه آهنی بسیار پیچیده, نیازمند زیرساختهای مناسب است. یکی از مهمترین این زیرساختها, ایستگاه های مرکزی راه آهن است. زیرا علاوه بر وسعت آنها, باید نحوه مناسب جابجایی و هدایت مسافرین, دفاتر اداری مورد نیاز, مراکز خدماتی مورد نیاز و … در نظر گرفته شوند. با تمام این وجود باید این مراکز در نزدیکی مرکز شهرها باشند تا باعث کوتاهی سفرهای درون شهری و آسودگی دسترسی بصورت روزانه شوند. مطمئنا تصور اینکه ساخت چنین مجتمعهای عظیمی در مراکز شهرها (مخصوصا شهرهای بزرگ و پرجمعیت) کاری بسیار پیچیده خواهد بود و نیازمند برنامه ریزی بسیار دقیق است کار دشواری نخواهد بود.
در این مقاله به بررسی یکی از تازه ترین پروژه های توسعه مراکز راه آهنی درون شهری کشور هلند در شهر دلفت میپردازیم تا بیشتر با فرآیند اینگونه توسعه های شهری آشنا شویم.
(برای بزرگنمایی تصویر بر روی آن کلیک نمایید)
پروژه توسعه مرکز راه آهنی شهر دلفت (Spoorzone Delft Project) شامل توسعه مجدد منطقه ای به مساحت حدودا 40 هکتار میباشد که در بین مرکز شهر و مناطق مسکونی واقع در غرب و جنوب شهر (با فاصله حدودا 2 دقیقه از مرکز شهر) واقع شده است.
این پروژه شامل یک تونل راه آهن, ایستگاه مرکزی راه آهن به همراه دفاتر اداری برای شهرداری, حدودا 1200 واحد مسکونی, چندین ساختمان اداری, یک پارک شهر, عناصر آبی از جمله کانالهای آب, امکانات مخصوص دوچرخه سواری, پارکینگهای مخصوص اتومبیلها و جاده های مربوطه میباشد.
برخی از ویژگیهای این پروژه عبارتند از:
1- یک تونل راه آهن با 4 ریل به طول 2300 متر
2- تخریب پل راه آهن قدیمی که باعث مشکلاتی برای افراد ساکن در اطراف آن میباشد.
3- حفظ ساختمانهای قدیمی با ارزش از جمله ساختمان آسیاب بادی قدیمی که در این منطقه واقع شده است.
4- احداث پارکینگی با ظرفیت حدودا 450 اتومبیل در کنار تونل راه آهن
5- احداث پارکینگ مخصوص دوچرخه با ظرفیت بیش از 5000 دوچرخه
6- احداث بیش از 50,000 متر مربع دفتر اداری
7- حفظ دسترسی به خیابانهای اطراف برای اتوبوسها و ترمهای شهری
8- احداث مناطق سبز و زیبایی محیط شهری در بیش از 24,000 متر مربع
9- حفظ سازه ایستگاه مرکزی راه آهن و تغییر کاربری آن
10- عبور ترافیک عادی شهر از روی تونل جدید
همانطور که در تصویر بالا مشاهده مینمایید تونل راه آهن درست از زیر آسیاب قدیمی دلفت عبور میکند. به همین دلیل یکی از نگرانی ها ایجاد مشکل برای این بنای قدیمی بود که با تحقیقات صورت گرفته راهکارهایی برای رفع خطر آسیب به آسیاب بادی پیشنهاد شد و در طراحی و اجرای پروژه در نظر گرفته شد.
اجرای پروژه Spoorzone بیش از 10 سال زمان خواهد برد. پروژه ای با چنین مشخصات و پیچیدگی نیازمند برنامه ریزی و آماده سازی بسیار زیاد است. با توجه به اینکه تونل در نظر گرفته شده مستقیما از داخل شهر عبور خواهد کرد, مقدمات مختلفی قبل از شروع کار برای آن باید در نظر گرفته شود. این مقدمات به همراه برنامه کلی پروژه بصورت مختصر در زیر آورده شده اند:
سال 2009 میلادی: شروع اجرا
کارهای اولیه در سال 2009 آغاز شدند. به عنوان مثال جابجایی کابلها و لوله های زیر زمینی, تخریبهای در نظر گرفته شده و همچنین جابجایی درختان
زمستان 2009 الی اواسط 2013:
حفاری و ساخت قسمت شرقی و غربی تونل
ساخت ایستگاه زیر زمینی
2013:
فاز اول ساختمانهای اداری و شهرداری تکمیل خواهند شد. پس از اتمام حفاری تونل, شروع ساخت فاز دوم ساختمانهای اداری
همچنین شروع ساخت واحدهای مسکونی ( با توجه به بی ثباتی در بازار مسکن و مستغلات, ممکن است شروع ساخت واحدهای مسکونی کمی با تاخیر صورت گیرد)
2013 الی 2014:
اتمام ساخت راه آهن و ایستگاه مرکزی (ترمینال)
2015:
بهره برداری از فاز اول تونل, شروع عبور قطارها از تونل, تخریب پل راه آهنی قدیمی و شروع ساخت فاز دوم تونل
2015 الی 2017:
ساخت پارکینگها و امکانات برنامه ریزی شده دیگر, تکمیل شدن طرح فضاهای عمومی
2017:
اتمام ساخت تونل (بهره برداری از فاز دوم)
2020:
اتمام کامل پروژه, بهره برداری از تمامی قسمتهای در نظر گرفته شده.
مجموع سرمایه گذاری برای این پروژه بیش از 1 میلیارد یورو میباشد.
کارفرمایان پروژه: وزارت زیرساختها و محیط زیست هلند, شهرداری شهر دلفت
مدیریت پروژه و بهره برداری: شرکت توسعه Spoorzone دلفت, شهرداری دلفت, شرکت ProRail
فایننس پروژه: وزارت زیرساختها و محیط زیست هلند, شهرداری دلفت, استانداری جنوب هلند, ناحیه شهری رتردام
حفاری و ساخت تونل: CFE SA, Mobilis and Dura Vermeer Groep NV
طراح طرح جامع شهری برای پروژه Spoorzone: Prof. Joan Busquets
طراح قسمتهای زیرزمینی ایستگاه راه آهن: معماران Benthem Crouwel
طراح سالن ایستگاه راه آهن و دفاتر اداری شهرداری: معماران Mecanoo
محقق: مهندس علیرضا راحت
منابع:
1- وبسایت پروژه Spoorzone
2- مجله مهندسی عمران civiele techniek (به زبان هلندی)
3- وبسایت شهرداری دلفت
4- مقاله پروژه Spoorzone نوشته شده توسط دکتر یان کلوک (از اساتید مهندسی عمران و معماری دانشگاه دلفت هلند)
سلام.میخواستم بدونم مفهوم شعاع ژیراسیون چیه؟لطفا راهنماییم کنید.ممنون.
سلام
در فیزیک شعاع ژیراسیون و ممان اینرسی مفهم فیزیکی مشخصی مثل جرم و سرعت و … ندارند. یعنی مفهوم این موارد تنها بصورت تئوری است. شعاع ژیراسیون برابر است با رادیکال (ممان اینترسی تقسیم بر مساحت). اما چه چیزی را میتوان از شعاع ژیراسیون فهمید؟ شعاع ژیراسیون به ما میگوید که اگر جسم مورد نظر خودمون رو بتونیم در یک نقطه فشرده کنیم و آن نقطه را به فاصله شعاع ژیراسیون از یک محور قرار دهیم, ممان اینرسی حاصله از آن برابر است با ممان اینرسی خود جسم حول همان محور. در واقع میتوان گفت این موضوع برای مدلسازی یا ساده کردن مسائل استفاده میشود. زیرا اگر نتوانیم جسم مورد نظر را در یک نقطه فشرده کنیم باید هزاران هزار معادله بنویسیم که معرف هر نقطه جسم باشد اما با اینکار همه جسم را در یک نقطه قرار دادیم که مشخصه کل جسم را دارند.
در مهندسی عمران از این مفهوم برای توضیح دادن پخش شدگی مساحت سطح مقطع در یک ستون حول محور مرکزی اش استفاده میشه. هر چی این پخش شدگی بیشتر باشه ستون قوی تر خواهد بود. به همین دلیل یک ستون که شعاع ژیراسیون دو محور آن متفاوت است همیشه از حول محور ضعیفتر (محوری که شعاع ژیراسیون کمتری دارد) خم میشود.