در این قسمت از سفرنامه های سیویلتکتی به ونیز میرویم. شهری که به دلیل ساخته شدن بر روی آب, قایقهای گوندولا و مارکو پولو (جهانگرد معروف ونیزی) شناخته شده است. خود شهر ونیز را میتوان یک جاذبه گردشگری بزرگ دانست: هر طرف کانالهای آبی پهن و باریک, کوچه های پیاده رو قدیمی, خانه های رنگارنگ تزئین شده, قایقهای گوناگون و …
رفتن به داخل شهر ونیز خود تجربه جالبی است. به دلیل اینکه این جزیره تنها با یک جاده به قسمت اصلی ایتالیا وصل شده است, برای رسیدن به شهر یا باید از طریق همان یک جاده رفت و یا از اتوبوسهای آبی یا قایق خصوصی استفاده کرد. رفت و آمد در داخل خود شهر ونیز هم اکثر از طریق قایق و اتوبوس آبی صورت میگیرد. بخش اصلی ونیز هیچ نشانی از اتومبیل و وسایل نقلیه مشابه ندارد بلکه تنها در قسمتی محدود از شهر میتوان چنین وسایل نقلیه ای را مشاهده کرد. دلیل این امر هم نبود زیرساخت جاده ای در شهر است. در واقع کانالهای آبی باریک و خیابانهای پیاده رو اکثر شهر را پوشانده اند.
شاید استفاده از قایق برای رفت و آمد به نظر گردشگران امری هیجان انگیز و جالب به نظر برسد اما برای خود ونیزی ها امری عادی و تنها راه جابجایی در شهر است. طوری که به جز قایقهای توریستی و اتوبوسهای آبی, قایقهای شخصی و تاکسی های قایقی زیادی در شهر مشاهده میشود.
به همین دلیل در بسیاری از نقاط شهر پله هایی دیده میشود که به داخل آب میروند و به منظور سوار و پیاده شدن از قایق ساخته شده اند.
یکی دیگر از مشخصه های ونیز چراغهای قدیمی و بلند آن است که گوشه کنار شهر را در شب روشن میکنند.
در مقاله ای که چند هفته پیش در سیویلتکت منتشر شد به تاثیر معماری اسلامی در شهر ونیز پرداختیم. این اثرات را در بسیاری از نماهای ساختمانها میتوان دید. همانند پنجره های ساختمانهای زیر:
در ونیز 149 کلیسای مختلف وجود دارد که برای شهری با مساحت حدودی 414 کیلومتر مربع رقم بسیار بالایی است. اکثر کلیساهای ونیز قدیمی بوده و جنبه تاریخی دارند. یکی از بزرگترین و قدیمی ترین کلیساهای شهر, کلیسا سنتا ماریا گلوریوسا دی فراری (Santa Maria Gloriosa dei Frari ) میباشد. شروع ساخت این کلیسا در 1250 میلادی آغاز گشت اما تنها در سال 1338 بود که ساخت آن به پایان رسید. این کلیسا به سبک گوتیک ایتالیایی ساخته شده است. و همانند اکثر کلیساهای ونیزی, نمای خارجی ساده آجری داشته اما داخل آن جزئیات فراوانی دیده میشود که هنرمندی طراح را بیشتر نشان میدهد. اما متاسفانه عکسبرداری از داخل این کلیسا ممنوع بوده است. به همین دلیل توصیه میشود برای دیدن عکسهای داخلی این کلیسا اینجا کلیک کرده تا از گوگل عکسهای مربوطه را دریافت نمایید.
یکی از پربازدیدترین جاذبه های شهر, پل ریالتو ( Rialto bridge ) است که در مرکز ونیز بر روی کانال اصلی ( canal grande ) واقع شده است. اگر در ونیز باشید و به بازدید شهر بپردازید,مطمئنا روزی حداقل یکبار از کنار یا روی این پل عبور خواهید کرد.
پل ریالتو یکی از 4 پلی است که بر روی کانال اصلی شهر بنا شده است و البته این پل قدیمی ترین آنها میباشد. همانطور که میتوان حدس زد این پل تنها برای عبور پیاده روها میباشد. عرض پل 22.9 متر, ارتفاع آن 7.32 متر و بلندترین دهانه آن 28.80 متر میباشد. شروع ساخت پل سال 1588 میلادی و تکمیل آن در سال 1591 بوده است.
پل ریالتو توسط انتونیو دا پونته طراحی شده است. مهندسی پل در زمان خود بسیار مورد انتقاد قرار گرفت,طوری که یکی از معماران سرشناس ایتالیایی, وینچنزو سکاموتزی, پیشبینی کرده بود این پل به زودی پس از ساختش ریزش خواهد کرد. البته با گذشت قرنها و پابرجا ماندن پل این انتقادها اکنون بی پایه به نظر میرسد.
بر روی پل ریالتو مغازه های توریستی زیادی قرار دارند که با ویترینهای رنگارنگ خود به آن جلوه خاصی داده اند.
نمای کانال اصلی از روی پل هم جزو پرتصویربرداری ترین نقاط شهر است.
شنبه صبح هر هفته در نزدیکی پل بازار ماهی و سبزیجات ریالتو تشکیل میشود که خود میتواند برای گردشگران بسیار جالب باشد. مخصوصا اینکه در این بازار غذاهای دریایی متعددی نیز ارائه میشود.
میدان اصلی شهر و توریستی ترین نقطه آن, میدان سن مارکو ( Piazza San Marco ) است. بسیاری از جاذبه های گردشگری شهر در حوالی این میدان واقع شده اند. ادعا میشود ناپلئون این میدان را به خاطر زیبایی هایش “اتاق نقاشی اروپا” نامیده است.
ارتفاع این میدان از سطح آب زیاد بالاتر نیست به همین دلیل در فصلهایی که آب لاگون بالا می آید و یا اگر بارش زیاد باشد آب به راحتی میتواند به داخل این میدان نفوذ کند. به عنوان مثال در سال 2007 این میدان دچار سیل زدگی شد. البته همانطور که در گذشته در مقاله ای مشکل سیل در ونیز و راهکار جالب حفاظت آن در برابر افزایش سطح آب توضیح داده شد, ونیزیها امیدوارند این مشکلات در آینده دیگر رخ ندهد. شما میتوانید مقاله مربوطه و راهکار ارائه شده را از اینجا بخوانید.
مناره کلیسای سنت مارک که در این میدان واقع شده است یکی از شناخته شده ترین نمادهای ونیز است. ارتفاع این برج 98.6 متر است و در گوشه میدان سن مارکو قرار دارد. این برج در سال 1514 به شکل امروزی خود درآمد اما در سال 1902 برج اصلی ریزش کرده و کاملا تخریب شد به همین دلیل در عصر همان روز تخریب دستور ساخت مجدد آن داده شد که مجددا مشابه برج اولیه بنا گشت, البته با کمی مقاومت بیشتر!
میتوان با پرداخت ورودی 8 یورویی به بالای برج رفته و منظره جالبی از ونیز را ببینید. این برج بلندترین سازه موجود در شهر ونیز است.
خود کلیسای سنت مارک نیز از دیدنی های معروف شهر است که معمولا برای ورود به آن صف بسته میشود. سبک معماری این کلیسا ایتالو-بیزانس است و ساخت آن بین سالهای 1084 تا 1117 میلادی بوده است.
دیگر دیدنی معروف این میدان برج ساعت سنت مارک است. بر روی این ساختمان رنسانسی یک ساعت قرار دارد که طوری جاگذاری گشته است که از آبهای پشت میدان سنت مارک قابل دیدن باشد. این برج نیز در دهه آخر قرن 15 میلادی ساخته شده است.
کاخ دوجه ( Doge’s palace ) که نیز در میدان سنت مارک قرار دارد محل زندگی بالاترین مقام ونیز بوده که امروزه به یک موزه تبدیل شده است. این کاخ تنها به منظور محل زندگی مورد استفاده قرار نمیگرفته و محل جلسه های مهم با مقامات ونیزی – قوه قضاییه و حتی پارلمان ونیز بوده است. در زیر این کاخ زندان ونیز بوده است. سبک معماری این کاخ گوتیک ونیزی است که البته تاثیر معماری اسلامی نیز در آن دیده میشود. ساخت این کاخ در سال 1340 میلادی به اتمام رسید.
در تصویر زیر دو مجسمه معروف ونیز را میتوان در مقابل این کاخ مشاهده کرد. مجسمه شیر بالدار ونیزی که بعدها به نماد ونیز تبدیل شد در بالای ستون سمت چپ قرار دارد.
یکی از جالبترین قسمتهای بیرونی این کاخ, پل آه ( bridge of sighs ) است. این پل که سلولهای زندان را به اتاق بازجویی کاخ متصل میکند نام خود را طبق روایات مختلف از آنجا گرفته است که زندانی ها با عبور از روی این پل و ورود به سلول خود, آخرین نگاه خود را از پنجره های آن به شهر زیبای ونیز می انداختند و آه میکشیدند.
داخل این کاخ به دلیل تزئینات و نقاشی هایش خیره کننده است. سقفهای این کاخ اکثرا توسط نقاشی های معروف و طرحهای برجسته تزئین شده اند و بازدید از سالنهای متعدد آن ساعتها طول میکشد.
درست آنطرف کانال اصلی ونیز (مخالف میدان سنت مارک) , کلیسای سنت ماریا دلا سالوته ( Santa Maria della Salute ) قرار دارد. در سال 1630 میلادی در ونیز بیماری طاعون فراگیری شد, به منظور نذر برای آزادی از این بیماری فراگیر, ونیزی ها تصمیم گرفتند کلیسایی بسازند و آنرا به بانوی سلامتی مسیحیت تقدیم کنند. اینگونه بود که این کلیسا بنا گشت و در سال 1681 افتتاح شد.
منظره این کلیسا از بالای یکی از پلهای عبوری از روی کانال اصلی شهر نیز جزو بیشترین نقاط تصویربرداری شده شهر است.
ورودی به این کلیسا رایگان بوده و توریستها میتوانند از داخل آن نیز عکسبرداری کنند. همچنین مراسم عادی کلیسا نیز در آن رایج است.
آخرین جاذبه گردشگری ونیز که در این مطلب معرفی میشود کادورو ( Ca’ d’Oro ) است. کادورو یکی از قدیمیترین کاخهای نبش کانال اصلی شهر است. ساخت این کاخ بین سالهای 1428 و 1430 میلادی انجام شد و به دلیل دکوراسیون شگفت انگیزش امروزه به یک موزه تبدیل شده است.