اواخر سال 1389 مقاله ای با عنوان “پیشگویی زلزله مرگبار بعدی ایران (مقاله ای نه چندان جدی!)” در سیویلتکت منتشر شد که در آن در حکم تحلیلی آماری (و البته برای تاکید مجددا غیر علمی) مناطقی بر روی نقشه ایران مشخص شد که احتمال زلزله آنها در سال 1396 وجود دارد. متاسفانه بعد از 7 سال تصادفا در نزدیکی یکی از مکانهای مشخص شده – کرمانشاه – زلزله فجیعی رخ داد که جان بسیاری از هموطنان رو گرفت. و البته از چند روز پیش زلزله های کوچکتری در کرمان رخ داد (و همچنان ادامه دارد) که جای نگرانی دارد. تصویر زیر زلزله های اخیر ایران که بزرگتر از 4 ریشتر هستند را نشان میدهد (وبسایت مرکز لرزه نگاری کشور)
در این مقاله طبق یکسری استدلالهای نه چندان دقیق میخواهیم پیشبینی کنیم زلزله مرگبار بعدی ایران در کجا و چه زمانی اتفاق می افتد. البته همانطور که در عنوان این مقاله نیز گفته شده است این یک “پیشگویی” است! یعنی نمیتوان آنرا علمی تلقی کرد هر چند سعی شده است از منابع و اطلاعات علمی در رسیدن به این پیشبینی استفاده شود.
قبل از هر چیز به نقشه زیر نگاه کنید:
این نقشه خطر لرزه ای ایران است. هر جای این نقشه که پر رنگ تر است احتمال وقوع و خطر زمین لرزه بیشتر است.
حال به عکس زیر نگاه کنید:
این تصویر نیز همان نقشه قبلی است اما بر روی آن محل وقوع 3 مورد از مرگبارترین زلزله های ایران مشخص شده است:
1- منجیل (رودبار)
2- طبس
3- بم
(گفتنی است زلزله بوئین زهرا نیز از زلزله های مخرب ایران بوده است اما با توجه به آمار تلفات جانی, سه زلزله ذکر شده مرگبارتر بوده اند.)
توجه کنید که زلزله منجیل در منطقه ای با خطر لرزه ای متوسط – زلزله طبس در منطقه ای با خطر لرزه ای بالا و زلزله بم در منطقه ای با خطر لرزه ای پایین رخ داده است. (1)
همانطور که میدانید 3 زلزله طبس ( 1357 ) – زلزله منجيل ( 1369 ) – زلزله بم ( 1382 ) سه مورد از مرگبارترین زلزله های ایران بودند
که هر کدام از آنها به ترتیب 25000 تن – 45000 تن – 40000 تن تلفات جانی بر جای گذاشتند.
همچنین بزرگی این زلزله ها در مقیاس ریشتر در زیر آورده شده است:
زلزله طبس با بزرگی 7.7 ریشتر
زلزله منجیل با بزرگی 7.5 ریشتر
زلزله بم با بزرگی 6.5 ریشتر (2)
یک نکته جالب توجه در این بین این است که فاصله بین این سه زلزله مرگبار کشور هر کدام 12 و 13 سال است. یعنی زلزله منجیل 12 سال پس از زلزله طبس و زلزله بم 13 سال پس از زلزله منجیل به وقوع پیوسته است. با این الگو زلزله مرگبار بعدی 14 سال پس از زلزله بم خواهد بود.(3)
یک نکته دیگر:
زلزله طبس در 7 شب 25 شهریور – زلزله منجیل در 12:30 بامداد 31 خرداد – زلزله بم در 5:26 بامداد 5 دی
یعنی زلزله اول در شهریور ماه – زلزله دوم در خرداد ( بدون توجه به سال میشود 9 ماه بعد ) – زلزله سوم در دی ( 7 ماه بعد )
پس یعنی اگر با همین الگو پیش برود زلزله بعدی بدون توجه به سال در 5 ماه بعد از دی رخ خواهد داد یعنی مجددا خرداد ماه. (4)
همچنین ملاحظه میشود زمان زلزله ها بدون توجه به تاریخ با فاصله حدودا 5 ساعتی است. یعنی اولی ساعت 7 شب – دومی ساعت 12:30 صبح (5 ساعت و نیم بعد) – سومی در ساعت 5:26 ( تقریبا 5 ساعت بعد)
پس دوباره نتیجه میگیریم زلزله بعدی 5 ساعت پس از 5:26 دقیقه صبح یعنی در حدود ساعت 10:30 صبح رخ خواهد داد. (5)
مجددا با توجه به تاریخ زلزله ها نتیجه گرفته میشود زلزله اول در 25ام ماه – زلزله دوم در 31 ام ماه و زلزله سوم در 5 ام ماه بوده است. یعنی فاصله روزی بین این سه زلزله (بدون توجه به تاریخ و فقط با درنظر گرفتن روزهای ماه) 5 روز است. (6)
حال به تصویر زیر نگاه کنید:
اگر ایران را به سه قسمت شمالی – مرکزی و جنوبی تقسیم کنیم هر کدام از این زلزله ها در یکی از این قسمتها بودند.
یعنی به ترتیب ابتدا در قسمت مرکزی (طبس) سپس در قسمت شمالی (رودبار) و آخر در قسمت جنوبی (بم)
پس زلزله بعدی مجددا در قسمت مرکزی کشور خواهد بود. (7)
از (1) => زلزله بعدی در منطقه پرخطر لرزه ای خواهد بود.
از (2) => زلزله بعدی با بزرگی کمتر از 6.5 ریشتر یعنی حدودا 6.3 ریشتر خواهد بود.
از (3) => زلزله بعدی در سال 1396 به رخ خواهد داد.
از (4) => زلزله بعدی در خرداد ماه خواهد بود.
از (5) => زلزله بعدی در ساعت 10:30 صبح رخ خواهد داد.
از (6) => زلزله بعدی در 10ام ماه خواهد بود.
از (7) => زلزله بعدی در قسمت مرکزی کشور رخ خواهد داد.
با توجه به نقشه خطر لرزه ای ایران (تصویر اول) و نتایج (1) و (7) به این نتیجه میرسیم زلزله بعدی در یکی از مناطق معلوم شده در نقشه زیر خواهد بود:
که با انطباق این نقشه بر روی نقشه ایران با مرزبندی استانها خواهیم داشت:
پس لطفا اگر در یکی از مناطق مشخص شده زندگی میکنید در سال 1396 در تاریخ 10 خرداد در ساعت 10:30 صبح مراقب خود باشید زیرا طبق شواهد بالا زلزله بعدی در این زمان و در این مکان به وقوع خواهد پیوست.
پانوشت 1: همه اطلاعات خام استفاده شده در این مقاله از سایتهای معتبر زلزله ای کشور گرفته شده است.
پانوشت 2: همانطور که در ابتدای مقاله گفته شده است نمیتوان آنرا علمی تلقی کرد و تنها طبق مباحث ساده آماری موجود بین سه زلزله پیشین به نتایج بدست آمده رسیدیم.
پانوشت 3: هرچند نتایج بدست آمده کاملا غیر علمی هستند و تا حدودی با طنز همراه است اما عقل سلیم حکم میکند یک احتمال بسیار بسیار کوچک بدهیم که این اتفاق ناگوار ممکن است بیفتد.
پانوشت 4: هر یک واحد افزایش در مقیاس ریشتر یعنی 32 برابر انرژی بیشتر. در واقع یعنی زلزله ای با بزرگی 7 ریشتر 32 برابر انرژی بیشتری نسبت به زلزله ای با بزرگی 6 ریشتر آزاد میکند.